169

ქრისტიანული ფილოსოფია

პანტენოს ალექსანდრიელი

ჩვენ წინა საუბარში დავაბოლოვეთ ყველაზე უფრო არსებითი კუთხით წმ. ირინეოსის ღვთისმეტყველების გადმოცემა. ადრეც არაერთგზის აღგვინიშნავს და ამჯერად მეტი კონკრეტულობით დავაზუსტებთ, რომ ის ეპოქა, როდესაც წმ. ირინეოსმა თავისი მოღვაწეობა დააბოლოვა, გახლავთ მიჯნა II-III საუკუნეებისა, რაც ეკლესიის ისტორიისთვის ძალიან მნიშვნელოვანი ზღურბლი გახლავთ. იმიტომ, რომ ერესების წინააღმდეგ, და განსაკუთრებით გნოსტიკური ფსევდოქრისტიანული სექტებისა და მოძღვრებათა წინააღმდეგ, დაუცხრომელმა და დაუღალავა, შეუდრეკელმა ბრძოლამ და ღვაწლმა ეკლესიის მამებისამ, შედეგად მოიტანა გაცნობიერება მკვეთრი აუცილებლობისა, რომ ეკლესიური მოძღვრება გადმოცემულიყო უაღრესად ზედმიწევნით დადგენილი ტერმინებით, დოგმატური ტერმინებით, ანუ ტერმინოლოგიურად ჩამოყალიბებულიყო გამოცხადებითი სწავლება, როგორც დოგმატიკა.

170–173,177-181

კლიმენტი ალექსანდრიელის ზოგადი ბიოგრაფიული ცნობები. ევსები კესარიელი კლიმენტი ალექსანდრიელის მოღვაწეობისა და მისი შრომების შესახებ

წინა საუბარში ჩვენ შევეხეთ ერთ-ერთ ღირსეულ მოღვაწეს უადრესი ეპოქისას, პირველი ქრისტიანული კატეხიზმური სკოლის დამფუძნებელსა და მის პირველ წინამძღვარს პანტენოს ალექსანდრიელს. ვისაუბრეთ ამ პიროვნების მისიონერულ ღვაწლზე, მოვიტანეთ ის ცნობაც, რაც ადასტურებდა იმას, რომ წერილობითაც გადმოცემული ჰქონდა მას თავისი სწავლებანი, რის გამოც ის პატრისტიკაში შედის და განიხილება. თუმცა რადგანაც ერთი პატარა ფრაგმენტიც კი მისი შრომებიდან ჩვენამდე შემონახული არაა, ცხადია დაზუსტებით სხვას მეტს ვერაფერს ვიტყვით, გარდა იმისა, რაც წინა საუბარში უკვე აღვნიშნეთ. გავიხსენებთ მხოლოდ იმ ფაქტს, რომ სწორედ ეს პიროვნება გახლდათ იმ დიდი მოძღვრის – კლიმენტი ალექსანდრიელის მასწავლებელი, რომლის სისტემურ და რომლის ღვთისმეტყველების დეტალურ შესწავლასაც ჩვენ ამ საუბრიდან შევუდგებით. აქვე აღვნიშნავთ, რომ მასალა იმდენად დიდია, რომ როგორც სხვა შემთხვევებთან დაკავშირებით აღგვინიშნავს, ამჯერად კიდევ უფრო მეტად გავუსვამთ ხაზს ჩვენი საუბრების ფორმატს, რომ მხოლოდ ყველაზე მთავარს, მხოლოდ ყველაზე არსებითს და ამ არსებითთა შესაბამის ციტატებს დავუთმობთ ადგილს, რომ მართებულობა, გარკვეულობა და შთაბეჭდილება, გეზი, კლიმენტის უღრმესი და ამოუწურავი თეოლოგიური სისტემის შესასწავლად, თუნდაც ამ ჩვენი საუბრებიდან იქნეს გაკვალული მსმენელთათვის.