10-11

ჩვენ განვაგრძობთ საუბარს საეკლესიო ლიტერატირის რაობის შესახებ. ცალკეული ასპექტები უკვე წარმოვაჩინეთ. წინა ორ საუბარში შევეცადეთ წარმოგვეჩინა და განგვემარტა საკითხი იმის შესახებ, რომ არათუ უცხოა საეკლესიო მოძღვრებისთვის მრავალფეროვნება და აზროვნებითი თავისუფლება, არამედ პირიქით ბუნებითად არის ნიშანდობლივი მისთვის, ოღონდ ეს აზროვნებითი თავისუფლება და სამოძღვრო მრავალფეროვნება, რაც ჩვენ საეკლესიო ლიტერატურაში გვხვდება, ესაა მრავალფეროვნება და აზროვნებითი თავისუფლება ჭეშმიარტების წიაღში, ღვთიურობაში, განღმრთობილობაში.

12-16

ტერმინ “ეზოტერიზმის” მართლმადიდებლური და ერეტიკული გაგება

ამჯერად შევეხებით ერთ ჟანრს, რომლისადმი ცნობისმოყვარეობა, თუნდაც თანამედროვე, ამ ჟანრისადმი კვლავაც ცხოველია. ეს გახლავთ აპოკრიფული ჟანრი, აპოკრიფები, რომლებიც აუცილებელ შესწავლას და წვდომას საჭიროებენ. მათი რაობის გაგება სრულიად აუცილებელია, რამდენადაც ყველაზე უფრო მეტად, განსხვავებით სხვა ჟანრებისაგან, აპოკრიფებთან დაკავშირებით ჭირს გარკვეულობის შემუშავება, თუ რა გამოყენება შეიძლება მათ ქონდეთ, თუ რა ადგილი შეიძლება მათ მიეჩინოთ ეკლესიის ისტორიაში და ამა თუ იმ ქრისტიანის ცხოვრებაში. ჩვენ ამას ხაზს ვუსვამთ იმის გამო, რომ აპოკრიფები ერთსახოვანი არ გახლავთ და შესაბამისად ერთი შეფასება მათზე ვერ გავრცელდება და არც არასოდეს გამოთქმულა ეკლესიის მამათაგან ერთი ზოგადი დებულება აპოკრიფების შესახებ.

ისტორია ამ ჟანრისა, რასაც ამჯერადაც ჰაგიოგრაფიის ჟანრის განხილვის მსგავსად უაღრესად ზედაპირულად შევეხებით, ჩვენს წინაშე გამოკვეთს იმ აუცილებლობას, რომ ეკლესიის მიერ საუკუნეების წინ ჩამოყალიბებული დამოკიდებულება აპოკრიფებისადმი დღესაც უნდა შევინარჩუნოთ და დღესაც იმგვარივე მიმართება უნდა გვქონდეს ამ ხასიათის ძეგლებისადმი.