73

ჩვენი წინა საუბრის მსმენელს, რა თქმა უნდა, ახსოვს, რომ ჩვენ თანდათანობით შევუდექით საეკლესიო ლიტერატურის განხილვას ქრონოლოგიური წესით. წინა საუბარში წარმოვაჩენდით, კვლავ განვმარტავდით რაობას საეკლესიო ლიტერატურისას, იმისას თუ რას ნიშნავს პატრისტიკა-პატროლოგია, შეგვიძლია თუ არა დავეთანხმოთ იმას, რომ პატრისტიკა მთავრდება VII-VIII ს-ით და შემდგომ სხვა ეპოქა მოდის, თუ სხვა საკითხებს. დებულებას, დასკვნას წინა საუბრისას კვლავ გავიხსენებთ, რომ პატრისტიკა მარად დაუბოლოებელი სამოღვაწეო ასპარეზია ეკლესიის მამებისა ამ წუთისოფელში. ვიდრე მეორედ მოსვლამდე ეკლესიის მამათა მოღვაწეობა ყოველთვის სახეზე იქნება და ამ მოღვაწეობაში, რა თქმა უნდა, უფრო და უფრო კვლავაც მოიმატებს მნიშვნელობა საკუთრივ სამწერლობო კუთხით.

74

ჩვენს წინა საუბარში მიმოვიხილეთ, რამდენადაც ზეპირი საუბარი ამას დაიტევდა, პატროლოგიური ლიტერატურის ყველაზე უფრო ხელშესახები, გარკვული მნიშვნელობის მქონე ძეგლები და ავტორები და დღეისათვის, ამ საუბრიდან, შვეცდებით უკვე შევუდგეთ ეკლესიის მამათა შრომების, ეკლესიის მამათა მოღვაწეობის ქრონოლოგიურ განხილვას, საეკლესიო ლიტერატურის ეტაპობრივ შესწავლა-გადმოცემას.

(ადრექრისტიანული პერიოდის ძეგლი)

75-86

“დიდაქე” – ზოგადი მიმოხილვა (ძეგლის რაობა; აგრეთვე იმის შესახებ, თუ რატომ იყო დაკარგული ძეგლი გარკვეული პერიოდის განმავლობაში)

ჩვენს წინა საუბარში, მსმენელს ემახსოვრება, შევეხეთ საკითხს იმასთან დაკავშირებით, თუ რომელი ძეგლი უნდა მივიჩნიოთ დამწყებად, პირველად საეკლესიო შრომათა შორის, ეკლესიის მამათა ლიტერატურულ მემკვიდრეობაში.

87-88

ბიოგრაფიული ცნობები

ჩვენი წინა საუბრები ეთმობოდა ქრისტიანული ლიტერატურის უადრეს ძეგლს (დღევანდელო წყაროების მიხედვით) სახელწოდებით “დიდაქე”. შეძლებისდაგვარად შევეხეთ ამ უმნიშვნელოვანესი ნაშრომის უმთავრეს ასპექტებს და ვფიქრობთ შეგვიძლია, რომ ქრონოლოგიურად უფრო გვიანდელ ეპოქაზე გადავიდეთ, მომდევნოზე, როდესაც უკვე ჩვენთვის ცნობილია არა მხოლოდ ნაშრომები, არამედ ამ ნაშრომთა ავტორებიც. ამჯერად მხედველობაში გვყავს I ს-ის II ნახევრის და საერთოდ საეკლესიო ლიტერატურის ერთ-ერთი უდიდესი წარმომადგენელი წმინდა კლიმენტი რომაელი.

89-91

პირველი ნაწილი

წინა საუბრებში ჩვენ შევეხეთ წმინდა კლიმენტი რომაელის ცხოვრებას და მოღვაწეობას. ამჯერად კი კონკრეტულად ვისაუბრებთ მის ლიტერატურულ მემკვიდრეობაზე, რითაც ეს მოღვაწე ჩვენთვის განსაკუთრებით ფასუეულია.

უკვე ავღნიშნეთ, რომ მრავალი შრომის ავტორობა მიეკუთვნება წმინდა კლიმენტის, რომელთაგან ბევრი აპოკრიფულია, მაგრამ ის რაც აბსოლუტურად უეჭველია და ყოველმხრივ დასაბუთებული ეს გახლავთ უეჭველი ფაქტი კლიმენტი რომაელის ავტორობისა ისეთი ცნობილი ძეგლის მხრივ, რაც “კორინთელთა მიმართ ეპისტოლე” გახლავთ. ჩვენამდე მოღწეულია უადრესი პერიოდიდანვე თხზულება “კორინთელთა მიმართ ეპისტოლე”, რომელსაც დღეისათვის მეცნიერულ კვლევაში უწოდებენ “კორინთელთა მიმართ I ეპისტოლეს”, იმიტომ, რომ არსებობს და გამოვლენილია II ეპისტოლეც კორინთელთა მიმართ. ეს ცალკეულ შემთხვევებში პრობლემას ქმნის, მაგრამ მეცნიერულ ლიტერატურაში ამგვარად არის ის წოდებული და ამის ფონზე იმ ძეგლს, რომელსაც ჩვენ განზოგადებულად შეგვიძლია ვუწოდოთ “ეპისტოლე კორინთელთა მიმართ”, მეცნიერულ კვლევაში პირობითად ეწოდება “I ეპისტოლე კორიონთელთა მიმართ”, რომ გავმიჯნოთ იგი ე.წ. II ეპისტოლისგან, ასევე კორინთელთა მიმართ.

92

ჩვენს წინა საუბრებში შევეხეთ წმინდა კლიმენტი რომაელის, ასე ვთქვათ, ავთენტურ შრომას, რაზეც არავითარი ეჭვი არ არსებობს, რომ ნამდვილად მისია, “ეპისტოლეს კორინთელთა მიმართ”. მაგრამ რამდენადაც სპეციალურ კვლევაში და ძველთაგანვე საეკლესიო ლიტერატურაში ფიგურირებს კიდევ ერთი ეპისტოლე კორინთელთა მიმართ კლიმენტი რომაელისა, შესაბამისად პირველ მათგანს, ე.ი. ჩვენს მიერ ზემო განხილულს, ეწოდება “I ეპისტოლე კორინთელთა მიმართ” და ის ეპისტოლე, რომელსაც ეხლა განვიხილავთ, ეწოდება “II ეპისტოლე კორინთელთა მიმართ”.