1. სა­სუ­ლიე­რო ცხოვრე­ბის პირ­ვე­ლი ნა­ბი­ჯე­ბი

XX საუ­კუ­ნე­ში საქართ­ვე­ლოს მართლ­მა­დი­დე­ბე­ლი სა­მო­ცი­ქუ­ლო ავ­ტო­კე­ფა­ლუ­რი ეკლე­სიის საჭეთმპყ­რო­ბელ­თა შო­რის უწ­მი­დე­სი და უნე­ტა­რე­სი კა­ლისტ­რა­ტე ცინ­ცა­ძე ერთ-ერ­თი რჩეულ­თა­გა­ნია. მი­სი მამადმ­თავ­რო­ბა დაემთხ­ვა საქართ­ვე­ლოს ისტო­რიის ყვე­ლა­ზე ტრაგი­კულ ხა­ნას, რო­ცა ბოლ­შე­ვი­კუ­რი საო­კუ­პა­ციო ხელისუფ­ლე­ბი­სათ­ვის ქრის­ტია­ნუ­ლი სარწ­მუ­ნოე­ბა, ეკ­ლე­სია სრულიად მიუ­ღე­ბე­ლი იყო ამ დროს სა­სუ­ლიე­რო პი­რო­ბა გმირო­ბის ტოლ­ფა­სი გამხ­და­რი­ყო. უწ­მი­დე­სი და უნე­ტა­რე­სი კა­ლისტ­რა­ტე იყო სა­ხე საქართ­ვე­ლოს მართლ­მა­დიდე­ბე­ლი სამოციქულო ეკ­ლე­სიი­სა, მას პა­ტივს სცემდნენ რო­გორც მოწ­მუ­ნე მრევ­ლი, ასე­ვე ათეის­ტე­ბიც. ვინც ერთხელ მაინც შეხვედ­რია მას სამუ­და­მოდ დაამახ­სოვრ­დათ ბიბ­ლიუ­რი მწყემსმთავ­რის ჭკვია­ნი თვა­ლე­ბი, რომე­ლიც ნა­თელს ჰფენ­და გარშე­მომ­ყოფთ. გა­სუ­ლი საუ­კუ­ნის 50-იან წლებ­ში ჭა­ბუ­კი ირაკლი შიოლაშვილი ვლადიკავ­კა­ზი­დან მცხე­თა­ში, სვეტიც­ხოვ­ლო­ბა­ზე ჩამოიყ­ვა­ნა თა­ვის­მა ნათლიამ ზოილე დვალიშ­ვილ­მა და ლოც­ვა-კურთხე­ვის ასა­ღე­ბად მიიყ­ვა­ნა უწმი­დეს კალისტრა­ტეს­თან, მა­შინ არ­ცერთ­მა არ ვიცო­დით, რომ ეს იყო ორი პატრიარ­ქის შეხვედ­რაო - დას­ძენს უწ­მი­დე­სი და უნე­ტა­რე­სი ილია II.

1. ბიოგრაფიული მატიანე

სრულიად საქართველოს კათოლიკოს-პატრიარქი უწმიდესი და უნეტარესი ქრისტეფორე III, ერისკაცობაში ქრისტეფორე მურმანის ძე ციცქიშვილი დაიბადა 1873 წლის 15 მარტს შორაპნის მაზრის სოფელ ვერტყვიჭალაში, მის მიერ შედგენილ ავტობიოგრაფიაში ვკითხულობთ: "ჩემი გენიალოგია პაპა ჩემის მამის, მოსე მღვდლის იქით ჩემთვის უცნობია. მოსე მღვდელი იყო ნიქოზელის ნაკურთხი (რადგან ჩვენი სოფელი რუსეთთან შეერთებამდე ეკუთვნოდა ქართლის, ხოლო ეკლესიურად XIX საუკუნის 60-იან წლებამდე ქართლს ეპარქიას) დადიოდა ჩოხა-ახალოხით და, თუ ვინმე მისცემდა წესების ასრულებაში სიმინდს, პურს ან ღვინოს, მოიდებდა ზურგზე და გაუყენებდა სახლისაკენ. ჰყავდა ოთხი ვაჟი, რომელთაგანაც მესამე, ხოსია (ქაიხოსრო) იყო პაპაჩემი ერისკაცი, და მეოთხე - დავით მღვდელი, საქართველოს ეგზარქოს ისიდორესაგან ნაკურთხი.