Georgian (Georgia)English (United Kingdom)

1. მკითხავდი, უგანსწავლულესო ძმაო, თუ ჩვენს ფილოსოფოსთა შორის1 ვინ და რამდენმა2 დაამუშავა თავისი სიტყვები ხელოვანების წესების მიხედვით (πρὸς τὴν τέχνην) და არიან თუ არა ისინი ყურადღების ღირსნი, რითაც ლისიას ან დემოსთენეს3 შეედრებიან – შინაარსობრივი წყობით თუ ზნეობრივი დამაჯერებლობით, სიტყვათა შერჩევითა და შერწყმით და ხელოვნური მორთულობითა და მაღალფარდოვანი ფიგურებით4.

2. შესაბამისად ვპასუხობ მას, ვინც მკითხავდა, რომ მრავალრიცხოვანია ჩვენი წრე5, რომელთა წარმომადგენლებიც მჭერმეტყველების (სიტყვასიტყვით – ენაკეთილობის εὐγλωττία) ბაძვას ესწრაფვოდნენ (ἐζήλωσαν). ოთხ კორიფეს წარმოვადგენ მთელი ქოროდან: ღვთისმეტყველების საყვირს – გრიგოლს, მის მეგობარ ბასილი დიდს, მათი ძირიდან აღმოცენებულ გრიგოლს და სულიწმიდის ოქროს ქნარს (იგულისხმება წმ. იოანე ოქროპირი).

AddThis Social Bookmark Button

Last Updated (Tuesday, 26 February 2019 11:24)

Read more...

 

წერილი პირველი

[113]წინამდებარე გამოკვლევა თეზისურია. იგი ნაწილობრივ ასახავს ძველი ქართული საღვთისმეტყველო ტექსტების ტერმინოლოგიური შესწავლის შედეგებს. მიუხედავად იმისა, რომ მეცნიერული აკრიბიის წესი მოითხოვს ტერმინთძიებათა თეოლოგიური და ფილოლოგიურ-ისტორიული ასპექტების უთუოდ მთლიანობაში წარმოჩენას ამგვარ ძიებათა შინაგანი ერთიანობისა და განუყოფლობის გამო, მაინც მიზანშეწონილი გვეჩვენა, თავად საკითხის განსაკუთრებული მნიშვნელობის გამო, ცალკე გამოგვეყო და ძირითადი დასკვნების სახით გადმოგვეცა კონკრეტულად იოანე პეტრიწთან დაკავშირებული ის სავარაუდო სიახლენი, რომლებიც თან ახლდნენ ზემოხსნებულ კვლევას.

1. ნ. მარის ცნობილი გამოკვლევიდან მოკიდებული დღემდე მტკიცედ არის დამკვიდრებული აზრი, რომ პირი, რომელსაც საეკლესიო-სამეცნიერო ტრადიცია იოანე პეტრიწად სახელდებს ანდა, მეტი სიზუსტისათვის, პირი, რომელმაც ქართულად თარგმნა ნემესიოს ემესელის "ბუნებისათჳს კაცისა" და პროკლე დიადოხოსის "კავშირნი ღმრთისმეტყუელებითნი", მოღვაწეობდა XI ს-ის II ნახევარსა და XII ს-ის პირველ მეოთხედში (დავით აღმაშენებლის მეფობის დროს).

AddThis Social Bookmark Button

Last Updated (Friday, 13 July 2018 13:15)

Read more...

 

იოანე პეტრიწის განსწავლულობა და მისი ნააზრევის საღვთისმეტყველო სიღრმე კარგად არის ცნობილი. მიუხედავად იმისა, რომ ჩვენთვის სრულიად არაფერია ცნობილი, თუ სწავლების რა გზა განვლო მან, მაინც ეჭვგარეშეა, რომ ხსენებულ მოღვაწეს ხანგრძლივი და ზედმიწევნით საფუძვლიანი სკოლარული აღზრდა მიუღია. შესაბამისად, პეტრიწის მოსაზრებანი პიროვნების განსწავლითი სრულყოფის შესახებ, ვფიქრობთ, უაღრესად მნიშვნელოვანია, რადგან ძველად სწავლების პროცესი და პიროვნული სრულყოფა ერთ მთლიანობად აღიქმებოდა.

აღნიშნული საკითხის შესახებ იოანე პეტრიწის  ცნობილ კომენტარებში ხშირი მინიშნებანი გვაქვს, მაგრამ შედარებით სისტემური ანალიზი თავს იჩენს „ფსალმუნთა“ მისეული თარგმანისადმი წამძღვარებულ წინასიტყვაობაში. ხსენებულ შრომაში ერთგან პეტრიწი არაორაზროვნად მიანიშნებს თავის მოწინააღმდეგეებზე და, ბოლომდე სჯერა რა საკუთარი მოსაზრებებისა, აყალიბებს სწავლებას იმის შესახებ, თუ რა განსწავლულობის და რა სულიერი მომზადების პირებთან არის შესაძლებელი პაექრობა ჭეშმარიტების შესახებ. ქვემოთ ანალიტიკურად შევეხებით აღნიშნულ სწავლებას.

AddThis Social Bookmark Button

Last Updated (Thursday, 05 July 2018 19:03)

Read more...

 

ბევრი რამ მაქეზებს, ყრმანო, თქვენთვის რჩევის მოსაცემად, იმის შესახებ, თუ რას ვთვლი საუკეთესოდ და რაც, უკეთუ შეიწყნარებთ, მჯერა, სარგებლობას მოგიტანთ: ასაკი, რომელიც მაქვს, წვრთნა, რომელიც მრავალი საქმით მივიღე, ყოველთა განმსწავლელი ცვალებადობანი, რომელთაც საკმაოდ ვეზიარე, რადგან ყოველივე ამან კაცობრივ საქმეთა შინა გამოცდილება შემძინა. ამიტომაც შემიძლია, მას, ვინც ცხოვრებას ეს-ეს არის შეუდგა, ყველაზე უსაფრთხო გზა ვუჩვენო. გარდა ამისა, რამდენადაც ბუნებით ნათესაობის გამო თქვენთვის მშობლების შემდეგ ვდგავარ, თქვენ მიმართ თქვენს მამებზე ნაკლებად კეთილგანწყობილი არც მე ვარ, და თუ არ ვცდები, ვფიქრობ, თქვენც, როცა მე მხედავთ, მშობლებიც ისე აღარ გენატრებათ. ასე რომ, უკეთუ ჩემს ნათქვამს სიამოვნებით მიიღებთ, ჰესიოდეს მიერ შექებულთა შორის მეორე დასში აღმოჩნდებით, ხოლო უკეთუ – არა, არასასიამოვნოს არაფერს გეტყვით, მაგრამ თავადვე გაიხსენეთ ის სტრიქონები, რომელშიც ამბობს: რჩეულთა შორის რჩეულია, ვინც თვითონვე ჭვრეტს იმას, რაც სჭირდება, ჩინებულია ისიც, ვინც სხვათაგან ნაჩვენებს მისდევს, ხოლო ვისაც არც ერთი ძალუძს და არც მეორე, სავსებით უვარგისია.1

AddThis Social Bookmark Button

Last Updated (Thursday, 03 November 2011 23:22)

Read more...

 
ჰიპერტიმოს[1] პსელოსის სიტყვა, სახელდახელოდ შედგენილი[2] ვესტარხ[3] პოთოსისათვის, რომელმაც სთხოვა მას საღვთისმეტყველო სტილზე[4] დაეწერა

1. ნუ გაგიკვირდება, ჩემო ძვირფასო პოთოს, თუ მე [გვერდო ავუარე] ჩემზე უწინდელ რიტორებს[5], სტილის მშვენიერების განმარტებისათვის სათითაოდ რომ [აღწერდნენ] იმ სოფისტებს და ფილოსოფოსებს, რომლებსაც ენაზე ზრუნვა ახასიათებდათ. მე კი ავიცილე სიმრავლე და ხელი მოვკიდე იმ საქმეს, რომ ერთადერთ კაცში დამენახა მთელი ხელოვანება და ძალი სიტყვისა. რადგან ზემოხსენებული რიტორები არ ეხებოდნენ რომელიმე ერთი მწერლის სიტყვიერი ფორმის და შინაარსის[6] ღირსებას, არამედ სხვადასხვა მწერლის სხვადასხვა ღირსებას განიხილავდნენ.

AddThis Social Bookmark Button

Last Updated (Tuesday, 26 February 2019 19:08)

Read more...

 

[53]“არც ცოდნაა რწმენის გარეშე, არც რწმენაა ცოდნის გარეშე” (სტრ. V.1.3);

”რწმენიდან ცოდნისაკენ” (V.1.1.4).

“რწმენა არის ყურნი სულისა” (V.1.2.1).

”რწმენით ვცხონდებით” (ეფეს. 2,5), თუმცა არა კეთილ საქმეთა გარეშე, არამედ ბუნებითად ვართ რა (πεφυκότας) კეთილისაკენ, საჭიროა მისდამი გულმოდგინების გამომუშავება” (V.1.7.2).

მოციქულიც მოგვიწოდებს, რომ ”ჩვენი რწმენა არ იყოს ადამიანთა სიბრძნეში”, რომლებიც გვპირდებიან, რომ დაგვარწმუნებენ, არამედ ”ღვთის ძალაში”, რაც მტკიცებათა გარეშე მარტოც შემძლეა აცხოვნოს ლიტონი რწმენის გზით” (V.1.9.2).

AddThis Social Bookmark Button

Last Updated (Monday, 18 March 2013 21:20)

Read more...

 

ფილოსოფია

AddThis Social Bookmark Button