1. ნუ იფიქრებთ კაცნო ელინნო, თითქოს უგუნურად და განუსჯელად განვეშორე თქვენს ადათ-წესებს. ვერარა ვპოვე მათში წმიდა და ღვთისათვის სათნო, რადგანაც იმ თქვენს პოეტთა თხზულებები სიცოფესა და სიბილწეს იმარხავს. თუნდაც რომ თქვენს შორის უმეტესად წარჩინებულსა და განსწავლულს მიმართოს ვინმემ, კაცთა შორის უსაცოდავესი აღმოჩნდება იგი. ამბობენ, რომ უპირველესად აგამემნონმა გაწირა მსხვერპლად თავისი ასული, ხოლო შეეწეოდა მას ძმის მეტისმეტი გარყვნილება, ცოფი და აულაგმავი გულისთქმა. იმავე აგამემნონმა მთელი ელადა შეძრა, რომ გამოეხსნა კეთროვანი მწყემსის მიერ მოტაცებული ელენე. როდესაც ომი შეწყდა და ტყვეები წაასხეს, აგამემნონმა ჯერ დაატყვევა ქრიზეიდა, შემდეგ კი ბრიზეიდას გამო მტრად მოეკიდა იგი თეტიდას ძეს. თვით პელიდმა ნახტომით წიაღვლო მდინარე, ტროა დაამხო და სძლია ჰექტორს, ხოლო პოლიქსენე, თქვენი გმირი, რომელიც მონა იყო, მკვდარი ამაზონის მიერ იძლია, შემდეგ კი ღვთივშემზადებულ საჭურველთაგან განძარცვული და საქორწინო სამოსით მორთული სასიყვარულო მსხვერპლად შეიწირა აპოლონის ტაძარში. ითაკელი ლაერტის ძემ ბოროტებით მოიხვეჭა სახელი. არ იყო მასში კეთილი ზრახვა. ეს გაცხადდა სწორედ მაშინ, როდესაც გემით ჩაუარა ძან სირენების კუნძულს და ყურები დაიცო, რადგანაც აღარ ძალუძდა მათი სმენა. თელამონიდი აიანტი, რომელიც შვიდტყავიან საკს ატარებდა, და რომელიც დამარცხდა ოდისევსის საჭუირველთათვის ამტყდარ ჩხუბში, ამის გამო ცოფმა შეიპყრო.

1

(1) ყველა შეხედულებასა და მოძღვრებასთან ერთად, რომლებიც სინამდვილეში ჭეშმარიტი არიან, რაღაც ტყუილიც აღმოცენდება; აღმოცენდება არა ბუნებრივად, [მათი] ქვემდებარე საფუძვლიდან ან იმ მიზეზიდან, რომელიც ცალკეულ [საკითხს განსაზღვრავს], არამედ როგორც იმათი მოღვაწეობის ნაყოფი, ვისაც ჭეშმარიტების მოსაშთობად ბოროტი თესლის თესვა ეამაყება. (2) ეს, უპირველეს ყოვლისა, შესამჩნევია იმათთან, ვინც წარსულში ფიქრი ამ [საკითხებს] მიუძღვნა, აგრეთვე იმ უთანხმოებაში, რომელიც მათსა და მათ წინამორბედებსა თუ თანამედროვეთა შორის გაჩენილა, და არანაკლებ საკითხის იმ გაურკვევლობაში, რომლის მოწმენი ჩვენც ვართ.¹ ჭეშმარიტებიდან [ამ ხალხს] ცილისწამების გარეშე არაფერი დაუტოვებია, არც ღვთის არსება, არც [მისი] ცოდნა და მოქმედება, ან სხვა აქედან გამომდინარე რამ, რაც ჩვენი ღვთისმოსაობის საფუძველია. ზოგს ამ [საკითხებში] ჭეშმარიტების [მიღწევის] იმედი სულ დაუკარგავს, სხვა საკუთარ თვალსაზრისს დასჯერებია, ზოგი კი ცხადი რაც არის, იმაშიც დაეჭვებას ცდილობს.