ჰომილია I

დასაბამად ქმნა ღმერთმან ცაჲ და ქუეყანა (შესაქ. 1.1)

1. ვისაც სამყაროს დაბადებაზე თხრობა სურს, იგი ხილული საგნების წარმოშობაზე საუბრით უნდა დაიწყოს, კერძოდ, ზეცისა და მიწის შექმნის ისტორია უნდა გადმოსცეს, რადგანაც შექმნა, როგორც ეს ზოგიერთებს ჰგონიათ, თავისით არ მომხდარა, არამედ მიზეზი ღმრთისაგან მიიღო.

რომელი სასმენელია ღირსი ნათქვამის სიდიადის მოსმენისა? ან როგორ უნდა იყოს სული მომზადებული ამგვარ დიდთა საქმეთა ყურადსაღებად? ხორციელ ვნებათაგან განწმენდილი, ცხოვრებისეულ საზრუნავთაგან დაუბნელებელი, შრომისმოყვარე, გამომეძიებელი და მიმომხედველი ყოველ მხარეს, საიდანაც კი ღმერთზე შესაფერისი წარმოდგენის შეძენა შეიძლება. მაგრამ ვიდრე ნათქვამის სიზუსტეს გამოვიძიებდეთ და ამ რამდენიმე სიტყვის უდიდეს მნიშვნელობას განვიხილავდეთ, გულისხმავყოთ, ვინ გვესაუბრება ჩვენ.

იერუსალიმში, მოუმზადებლად, სარწმუნოების შესახებ, და საკითხავი ებრაელთა მიმართ ეპისტოლიდან: “ხოლო სარწმუნოება არის სასოებულთა საფუძველი, უხილავ საქმეთა მამხილებელი, რადგან ამით მიიღეს მოწმობა უხუცესებმა” (ებრ. 11.1-2) და შემდგომი.

1. თუ რაოდენ დიდი ღირსება გიბოძათ თქვენ უფალმა, გადაინაცვლეთ რა კათაკმეველთა მწყობრიდან სარწმუნოთა რიგებში, [ამას] მოციქული პავლე წარმოადგენს, ამბობს რა: “სარწმუნოა ღმერთი, რომლის მეირაც ხართ მოწოდებულნი მისი ძის, იესო ქრისტეს თანაზიარებაში” (I კორ. 1.9). ვინაიდან თუ ღმერთი არის სარწმუნო და შენც ამ სახელწოდებას ღებულობ, დიდია მიღებულის ღირსება, რადგან როგორც ეწოდება ღმერთს სახიერი, სამართლიანი, ყოვლიმპყრობელი და ყოველთა შემოქმედი, ასევე - სარწმუნოც. მაშ, განსაჯე, რაოდენ ღირსებაში მაღლდები, მოგელის რა გახდე თანაზიარი ღვთის სახელისა.

რუსული საეკლესიო ლიტერატურა არ არის ქორწინების საიდუმლოს შესახებ გამოკვლევებით მდიდარი. დასავლეთში ამ თემაზე გაცილებით მეტი დაწერილა და კვლავ იწერება. ქორწინების შესახებ არა მხოლოდ პაპის რამდენიმე ენციკლიკია არსებობს, არამედ მეცნიერული, ნახევრადმეცნიერული და პოპულარული გამოცემების მთელი ბიბლიოთეკები, რომლებიც ქრისტიანი ფსიქოლოგების, მორალისტების, კანონისტებისა და სოციოლოგების მიერაა დაწერილი. კათოლიკეთა და პროტესტანტთა ფართო წრეები აღიარებენ, რომ ფროიდისა და იუნგის ფილოსოფიებმა სქესობრივი მორალის გარდა, საერთოდ, თვით ადამიანის გაგებაშიც რევოლუცია მოახდინა. ამ დროს, პაპმა პავლე VI-მ, თანამედროვე კათოლიკე ღვთისმეტყველთა რჩევების მიუხედავად, არც თუ იოლი ამოცანა დაისახა - დაეცვა ტრადიციული კათოლიკური შეხედულება ქორწინებაზე, როგორც შვილების გაჩენის საშუალებაზე. კრიზისი, რომელიც კათოლიკურ სამყაროში ენციკლიკიამ გამოიწვია, გაცილებით ფართოა, ვიდრე შობადობის შეზღუდვის შესახებ სპეციალური საკითხი: ის თვით ქორწინების არსსა და ბუნებას შეეხება.

[84]ჯვარცმული მაცხოვრის კვართისა და მცხეთის ჯვრის სულიერი განუყოფლობა გვავალდებულებს უფრო ღრმად გავიცნობიეროთ მცხეთის ჯვრის ღვთისმეტყველებაც.

ქართულ საეკლესიო ტრადიციაში ცნობილია სათნო გადმოცემა მცხეთაში ჯვრის აღმართვისა და შემდგომ მისი სასწაულებრივი გამოჩინების შესახებ. ეს მოვლენები საგანგებო დღესასწაულებით აღინიშნებოდა. კერძოდ, პირველი (ჯვრის აღმართვა) იდღესასწაულებოდა აღდგომიდან მესამე კვირადღეს ("დღესა კჳრიაკესა, აღვსებისა ზატიკის-ზატიკისა"), ხოლო მეორე - სულთმოფენობის შემდგომ პირველ ოთხშაბათს და ორივე ეს ერთმთლიანი მოვლენა თავისი მადლმოსილებით უთანაბრდებოდა, ერთი მხრივ, 14 სექტემბერს ჯვრის აღმართვის (ანუ ძველი ქართულით "ჯუართა აღპყრობის") და მეორე მხრივ, იერუსალიმში აღსრულებული ჯვრის გამოჩინების (351 წ., ხსენება 7 მაისს) უდიდეს დღესასწაულებს.

მართლმადიდებლობის ისტორია საქართველოში ქართველი ერის სულიერი ისტორიაა. სარწმუნოებისა და ეროვნების ამგვარ გამთლიანებას მყარი საფუძველი აქვს - ეს არის ზეისტორიული სინამდვილე.

ამა თუ იმ ერის რელიგიური ისტორია ჩვეულებრივ მოიცავს გარკვეულ მისტიკურ გადმოცემებს, სათნო უწყებათა ტრადიციას. თავის მხრივ, თვისობრივად სულიერი ტრადიცია სათავეს უდებს და ქმნის ერის ყოველდღიურობას, ყოფით ისტორიას.

ამის დასტურია მატიანე ქართველი ერისა, რომლის ქრისტიანული ცნობიერება სამ დიდ მისტიკურ გადმოცემას ეფუძნება. ქრონოლოგიურად მათგან პირველია საქართველოს სამეფო ხაზი - ბაგრატიონთა დინასტია, როგორც დავით წინასწარმეტყველის შთამომავლობა. მეორე გადმოცემა უკავშირდება უდიდესი ქრისტიანული სიწმინდის - მაცხოვრის კვართის დაფლულობას საქართველოში, კერძოდ მცხეთაში. მესამე მისტიკური გადმოცემა საქართველოს ღვთისმშობლისადმი წილხვდომილობას აღბეჭდავს.

შესავალი

თავს ვალდებულად ვთვლი მცირე განმარტება წავუმძღვარო ნაშრომს. წიგნის სახელწოდებაა "მართლმადიდებლური ფსიქოთერაპია" და ემყარება წმინდა მამათა სწავლებას განკურნების შესახებ. ვიცი, რომ ტერმინი "ფსიქოთერაპია" დიდი ხნის წინ არ ჩამოყალიბებულა და ბევრი ფსიქიატრი ამ ტერმინით ნევროზით დაავადებულების მკურნალობას აღნიშნავს. ფსიქიატრების უმრავლესობა არ იცნობს, ან არ აღიარებს ეკლესიის სწავლებას, რადგან მათი ანთროპოლოგია განსხვავდება წმინდა მამათა ანთროპოლოგიისა და სოტირიოლოგიისაგან. მე მხოლოდ ტერმინს ვიყენებ და არა ფსიქიატრთა მოსაზრებებს. ძნელი არ იქნებოდა მომეყვანა მათი შეხედულებებიც, რომლებიც რიგ შემთხვევებში ეთანხმება წმინდა მამათა ნააზრევს, ზოგჯერ კი რადიკალურად განსხვავდება. ჯობს, რომ მკითხველმა ეკლესიის სწავლება წაიკითხოს ზუსტად, შეურევნელად. სწორედ ამიტომ "ფსიქოთერაპიას" (სულის კურნება) წინ უძღვის სიტყვა "მართლმადიდებლური", ანუ "მართლმადიდებლობით სულის კურნება".